شناسهٔ خبر: 37729 - سرویس دیگر رسانه ها
نسخه قابل چاپ

انتشار متون کهن، گامی برای تقویت هویت تاریخی زبان فارسی

انجمن مطالعه جوامع فارسی زبان از ۸ تا ۱۱ سپتامبر ۲۰۱۵ (۱۷ تا ۲۰ شهریور) با همکاری دانشگاه «معمار سینان» ترکیه در استانبول اقدام به برگزاری هفتمین کنفرانس دوسالانه خود کرده که مرکز پژوهشی میراث مکتوب نیز به نمایندگی از ایران با برگزاری کارگروه در این کنفرانس حضور دارد.

به گزارش فرهنگ امروز به نقل از روزنامه ایران؛ انجمن مطالعه جوامع فارسی زبان از ۸ تا ۱۱ سپتامبر ۲۰۱۵ (۱۷ تا ۲۰ شهریور) با همکاری دانشگاه «معمار سینان» ترکیه در استانبول اقدام به برگزاری هفتمین کنفرانس دوسالانه خود کرده که مرکز پژوهشی میراث مکتوب نیز به نمایندگی از ایران با برگزاری کارگروه در این کنفرانس حضور دارد.

اکبر ایرانی؛ مدیر مرکز پژوهشی میراث مکتوب با موضوع «نقش میراث مکتوب در ترویج زبان فارسی و تقویت هویت ملی» در سخنرانی خود گفت: زبان فارسی یکی از غنی‌ترین و تأثیرگذارترین زبان‌ها نسبت به دیگر زبان هاست. متون کهن فارسی به جای مانده از بیش از هزار سال و حضور بی‌نام و نشان آنها در کتابخانه‌های دنیا و معرفی نشدن و انتشار بسیاری از آنها، امری است که به احیای بیشتر زبان فارسی و تقویت دوچندان هویت تاریخی و ملی ایرانیان یاری می‌رساند. شناسایی و انتشار صدها نسخه خطی فارسی کهن و نمایه‌سازی صدها واژه ناشناخته که در فرهنگ‌های لغت وجود ندارد، می‌تواند هر یک در احیای دوباره فرهنگ‌های لغت و معادل‌سازی و برابر نهاده‌ها نقش اساسی داشته باشد.

معرفی کتاب «المصادر بستی» عنوان صحبت‌های علی اشرف صادقی؛ سرپرست گروه فرهنگ نویسی فرهنگستان زبان و ادب فارسی بود که دراین باره گفت: از قرن پنجم هجری به این سو فرهنگ‌های متعدد عربی به فارسی در دست است. بعضی از این فرهنگ‌ها خاصِ اسم‌های عربی و برخی دیگر ویژه مصادر این زبان است. قدیمی‌ترین فرهنگ شناخته شده مصادر عربی به فارسی تا این تاریخ کتاب المصادر ابوعبدالله حسین بن احمد زوزنی است که قبل از سال ۴۸۶ نوشته شده است. این کتاب قدیمی‌ترین کتاب مصادر عربی به فارسی است. اما اهمیت آن بیشتر از این جهت است که در این کتاب لغاتی به کار رفته که خاص منطقه بست و سیستان بوده و در متون دیگر به کار نرفته است.

محمدعلی کاظم بیکی؛ عضو هیأت علمی دانشکده الهیات دانشگاه تهران سخنران دیگر این کارگروه درباره «منابع فارسی و بازسازی تواریخ نایافته به زبان عربی» بود که اظهار داشت: ظهور و تطور تاریخ‌نگاری محلی در ایران اسلامی بر اساس تواریخ متقدمی که نسخه‌ای از آن به دست نیامده کمتر مورد توجه بوده است. از این روی، پژوهش در هر دو زمینه تاریخ‌نگاری و تاریخ ایران در سده‌های نخستین اسلامی مستلزم پژوهش و بازسازی تواریخ متقدم ایرانی است که بنابر شواهد موجود به زبان عربی تألیف شده بودند.

«سهم سترگ گولپینارلی در پژوهش‌های وابسته به مولویه» عنوان صحبت‌های محمدحسین ساکت؛ مترجم و پژوهشگر بود: شالوده سلسله مولوی (مولویه) در روزگار عارف چلبی و در پرتو کوشش‌های شخصی وی و پیوندهای استواری که با فرمانگذاران ایلخانی و امیرنشین‌های ترکمانی در سراسر آناتولی برقرار ساخته بود، انتشار یافت. دیری نپایید که مولویه تکیه‌ها و خانقاه‌های خود را در کانون‌های بزرگ فرهنگی، بجز آناتولی، بویژه در سده هشتم / چهاردهم برپا ساخت و دیدگان قدرت‌های بومی، جامعه‌های فرهنگی و لایه‌های فرهیخته را به سوی خود خیره ساخت. بجز عبدالباقی گولپینارلی هنوز کسی تاریخ منظم و سامان یافته طریقه مولویه را به رشته نگارش در نیاورده است.

در پایان هم سعید شفیعیون، عضو هیأت علمی دانشکده ادبیات دانشگاه اصفهان با محوریت «جایگاه خلاصه الاشعار در میان تذکره‌های ادبی» سخن گفت: در میان انواع نوشتارهای فارسی، بر این اساس تذکره خلاصه الاشعار را می‌توان یکی از مهمترین تذکره‌های ادبی دانست که صرف نظر از قدمت، اصالت و مایه تحقیقی – انتقادی‌اش برخوردار از وجوه ادبی متعدد و متنوعی است که نویسنده‌اش قصد داشته تا ضمن ارائه اطلاعات ادبی، روح خواننده‌اش را نیز متأثر از بیان مسائل عاطفی و احساسی کند و در واقع وی در زیر سطح زبان منشیانه و هنری سخنش، خواسته با تلمیحات و اشاراتی که به سخن بزرگان دارد، نوعی درس اخلاق هم به مخاطب خود بدهد.

 

 

نظر شما